Van terugkijken houd ik niet zo. Gedane emoties nemen geen keer. Maar nu ik naar een vrije week toe ga, merk ik dat ik mijn hoofd leeg moet maken. Dat mijn lijf last heeft van opgehoopte spanning. En zoals een verslaafde kan verlangen naar een sigaret in stressvolle tijden, zo verlang ik naar schrijven. Schrijven is ordenen voor mij. Dus voor mijn eigen gemoedsrust doe ik eens een lijstje. Ik heb uit diverse lijstjes van anderen vragen gesprokkeld die ik leuk vond om te beantwoorden. En ik hoop dat jij die het leest er ook een beetje van meegeniet. Klik vooral de hyperlinkjes aan, daar heb ik flink mijn best voor gedaan (insert smileyface).
Meest memorabele moment van 2020
Ik kan niet kiezen, er waren er meer dit jaar. Het feit dat er een nare ziekte onder ons rondwaart en het besef van de impact daarvan, die overigens langzaam indaalde. De eerste keer voor lange tijd een mondkapje op hakte erin. Dat onze zoon plotseling thuis kwam te zitten, van de een op de andere dag niet meer naar school ging, geen eindexamens heeft gedaan zoals in 1945 voor het laatst voorkwam, zijn klasgenoten nooit meer allemaal bij elkaar heeft gezien, geen eindgala heeft meegemaakt, dat was een voltreffer. Bij hem niet eens zozeer- misschien is zijn veerkracht en die van alle jonge mensen die ik ken, zijn vrolijkheid, zijn gelatenheid onder de beslissingen die zijn leven enorm beïnvloeden dit jaar, wel het meest memorabele van dit jaar voor mij.
Meest aangename verrassing van 2020
Het is geen plotselinge verrassing, meer het besef dat wij als gezin heel veel kunnen hebben. Twee keer in een jaar verhuizen, samen wonen, werken en studeren op weinig vierkante meters zonder elkaar de hersens in te slaan, de spanningen van het hele Oosterwold proces ondergaan, dat kunnen wij heel goed, zo blijkt.
Verder houd ik totaal niet van verrassingen, ik wil altijd alles van tevoren weten. Ik prijs me gelukkig dat er buiten Covid en alle gevolgen van dien verder weinig verrassingen waren, ik had er niet meer aangekund, aangenaam of niet.
Beste liedje van 2020
Zonder meer deze van Eefje de Visser. De eerste keer dat ik het hoorde schoot ik vol en dat is sindsdien elke keer zo. Ik weet niet precies wat het aanraakt in mij, maar dat is precies wat het doet. Muziek is voor mij altijd gevoel, ik kan het ook niet zomaar aanzetten omdat ik anders overspoeld word door gevoelens (en die kan ik er niet steeds maar ongevraagd bij hebben). En alhoewel ik dol ben op alles wat met tekst te maken heeft, heb ik dat nooit met muziek; ik heb vaak geen flauw idee wat er gezongen wordt, ik ga uitsluitend mee op klank en ritme. Met uitzondering: bij Eefje luister ik wel naar de woorden.
Beste film van 2020
We kijken samen zeker twee films per week. Voorheen in de bioscoop, maar daar is dit jaar niet veel uitgekomen door We-Know-What (corona is de Voldemort onder de ziektes dit jaar, en misschien nog wel vele jaren). Omdat Jaime voor zijn werk toegang heeft tot Pathé Thuis, Videoland, NPO Start Plus en andere filmkanalen pikten we daar regelmatig iets mee. Zo hebben we van de nieuwe releases Tenet gezien (ik snap er nog steeds niets van), De beentjes van Sint-Hildegard (ik heb een zwak voor Herman Finkers), Dark Waters (zeer indrukwekkend, en uitermate bevorderlijk voor het vergroten van wantrouwen in overheden, dus misschien niet kijken als je dat er nu niet bij kunt gebruiken) en Bacurau (wonderlijk! Ik snapte pas aan het eind hoe het zat, daarom verrassend, voor mij dan). Aan het eind van het jaar kwamen er twee parels bij die ik in Eye Amsterdam heb kunnen zien: The Assistant, en Wolfwalkers. Die laatste is zo wonderschoon gemaakt, dat het verhaal er niet eens zo toe doet, je kunt je de hele film onderdompelen in de animatie en de sfeer.
Beste serie van 2020
Ook series kijken we veelvuldig. We hebben genoten van (en hier zou stiekem ook nog wel een stukje kijkgedrag van 2019 tussen kunnen zitten) The Eddy, Feel Good, After Life, Unorthodox, Cold Feet, The Umbrella Academy, Ozark, Little Fires Everywhere, Killing Eve, The Haunting of Bly Manor, Stranger Things, Curb Your Enthousiasm, Succession, Sex Education, Better Call Saul, Years And Years, The Crown, Oogappels, Shrill.
Met een aantal speciale vermeldingen voor:
Curb Your Enthousiasm. Ik heb tijdens de eerste lockdown alle seizoenen gekeken, twee afleveringen per dag na mijn werk. Het heeft me erdoorheen gesleept, elke dag hardop kunnen lachen is zo lekker!
Oogappels: herkenbaar voor elk gezin met pubers en vooral van de chagrijnige advocate die nou duidelijk eens geen goede, zoete mama neerzette heb ik enorm genoten.
Years And Years en Handmaid’s Tale: griezelig hoe fictie de waarheid soms benadert, vooral dit jaar.
Shrill: een komische serie gebaseerd op het gelijknamige boek van Lindy West, waar het komische aspect nu eens niet draait om het feit dat het hoofdpersonage dik is, maar wel hoe de wereld daarmee omgaat (slecht. Sorry. Spoiler.)
Tot slot Succession op nummer 1, ademloos naar gekeken, wat een script, wat een acteurs, alles zo goed. Dat gevoel heb ik sinds The Wire nooit meer gehad bij een serie.
Op de valreep wil ik ‘Klassen’ nog noemen, van de makers van ‘Schuldig.’ Ik leef mee met alle mensen die hierin gevolgd worden, en mijn lerarenhart gaat hier heel wild van kloppen. Toch weer het onderwijs in is een grote vraag voor mij die ik meeneem naar 2021.
Beste televisieprogramma van 2020
Zeggen dat je bijna geen televisie kijkt werd vroeger als elitair bestempeld, categorie “de roddelbladen lees ik bij de tandarts”, maar in deze tijd van kijken on demand en op YouTube wel waarheid geworden. Wij zetten de TV alleen nog aan voor actualiteiten en programma’s die we als gezin kijken, zoals Wie Is De Mol, Masterchef Australië (ik ben verliefd op alle nieuwe juryleden van dit jaar), en The Great British Bake Off (dol op alles wat Brits is, behalve de Brexit en Boris Johnson).
Wat deed ik voor het eerst in 2020?
Een mondkapje opzetten. Werken met een mondkapje op. Naar het Rijksmuseum met een mondkapje op. In de auto zitten met een mondkapje op. Online lesgeven, wat overigens niet eens heel vervelend was voor zowel de deelnemers als mezelf. Maar dat kwam omdat het thema en de grootte van de groepjes zich ervoor leenden. Ik kan me zo voorstellen dat een volle klas pubers online lesgeven voor niemand een pretje is.
Wat deed ik voor het laatst in 2020?
Ik had gehoopt het mondkapje nooit meer te hoeven dragen; dat zit er voorlopig niet in. En ook verhuizen voor het laatst lukt niet, want dat gaan we nog een keer doen in 2021, maar dan na twee tijdelijke woningen hopelijk naar ons definitieve huis. Thuis en online werken is ook een blijvertje, net als muggen in december.
Dus dan gok ik maar op die workout via Zoom. Dat wil ik niet meer! Ik wil buiten zijn, roeien, de wind en de zon op mijn kop, opspattend water overal, en nooit meer binnen sporten, behalve bij de alleraardigste trainer en sportschool die ik nu gevonden heb en waar ik mijn arme lichaam aan onderwerp omdat het anders nog verder uitzakt dan het al doet.
Beste aankoop van 2020
Ons nieuwe bed is van 2019, dus die mag niet, maar krijgt een eervolle vermelding wegens het wegslapen van mijn rugklachten. De vele boeken die ik heb gekocht, veelal online, hebben me het meest blij gemaakt. Maar het gelukkigst word ik van de aankoop van onze kavel, nog net in 2020, ondanks trubbels met een notaris en andere problemen uit de categorie nooit aan gedacht, wel gebeurd.
Beste boek van 2020
Ik lees gemiddeld 4 boeken tegelijk en vind het moeilijk om uit de stapel van 2020 een ‘beste’ te filteren. En het boek dat ik nu link is ook niet het beste, maar wel het boek dat de meeste indruk op me heeft gemaakt. Net als de lezing van Arnon Grunberg trouwens, daar krijg ik nog steeds kippenvel van.
Een ander boek dat het predikaat beste boek van 2020 voor mij verdient, is Apostelkind van Renske Doorenspleet. Ik heb van dichtbij het hele schrijfproces mee mogen maken en ik vind het buitengewoon wat zij heeft neergezet. Zij heeft 5 jaar onderzoek naar de gesloten religieuze gemeenschap gedaan waar ze zelf onderdeel van is geweest, en heeft daar een integer, bevragend boek van gemaakt. Hierdoor is er veel beweging gekomen in de gemeenschap zelf, maar ook hieromheen.
Gemiste kans van 2020
Weer geen killerbody gekweekt.
Weer geen boek geschreven.
Wat was het meest hoopvolle van 2020?
Moment, even zoeken. Ik ben doorgaans al niet een enorme optimist, en in 2020 heb ik niet de kans gegrepen om in lockdowns truien te gaan breien, de nieuwe Yotam Ottolenghi te worden of nu eindelijk mijn eigen Zen te omarmen.
Wat ik erg hoopvol vind, is dat mensen elkaar blijven helpen, of het nu grotere initiatieven zijn of kleine die net zo hard nodig zijn. Volgens mij bestaat samenleven uit elkaar helpen waar dat kan.
Persoonlijke overwinning van 2020
Doorademen, in en uit, in en uit. Durven huilen. En de familieopstellingen die ik eindelijk aandurfde, onder begeleiding van deze warme, geweldige vrouw, en die een uitkomst had waardoor ik vrede heb met een aantal aspecten in mijn leven.
Doelstellingen voor 2021
De cursus scenarioschrijven waar ik in 2019 aan begonnen ben, maar door drukte mee gestopt, pak ik weer op in 2021. Ik heb schrijver Anton Valens benaderd omdat ik een scenario wil maken van een kort verhaal van hem. Hij reageerde bijzonder aardig op de synopsis en eerste scene, dat motiveert om ermee verder te gaan. Ik zie het hele verhaal al in beelden in mijn hoofd. Waar zijn verhalen zich overigens bijzonder goed voor lenen, Valens is ook schilder en beeldend schrijven hem daarom zeer toegerust.
Aan goede voornemens doe ik verder niet. Waarheen waarvoor, ik vraag het me elke dag af en heb er nooit een sluitend antwoord op gekregen, maar ernaar blijven zoeken doe ik. Het antwoord vind ik meestal in iets kleins dat groot blijkt te zijn, zoals dankbaarheid om wat er is, de glimlach van een ander, een oprechte verbinding met een ander mens. De rest is ruis.